Η επέμβαση αυτή αφορά την αφαίρεση μόνον της βλάβης και μίας ζώνης μαζικού αδένα γύρω από αυτή.Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται σε πολλές περιπτώσεις η ολική μαστεκτομή, ενώ διατηρείται η θηλή και η θηλαία άλως. Η συντηρητική αυτή επέμβαση αντί της ολικής μαστεκτομής έχει προυποθέσεις όπως το μέγεθος του όγκου, η θέση στο μαστό, προηγούμενες επεμβάσεις, προηγούμενη χημειοθεραπεία, η γειτνίαση με την θηλή και το δέρμα κα.

Το θεραπευτικό αποτέλεσμα δεν διαφέρει από αυτό της ολικής μαστεκτομής,ενω το αισθητικό είναι σαφώς πιο αποδεκτό.Στην περίπτωση εφαρμογής συντηρητικής επέμβασης, θα πρέπει να ακολουθήσει ακτινοθεραπεία και συνεπώς θα πρέπει προεγχηρητικά να διερευνηθούν οι περιπτώσεις που δεν μπορεί να δωθεί ακτινοθεραπεία πχ. Σε βαρειά πνευμονκή νόσο.

Σε περίπτωση διηθημένων ορίων στην ογκεκτομή κατα την παραλαβή της οριστικής αναλυτικής ιστολογικής επέμβασης, επιβάλλεται η επανεπέμβαση και η πιο ευρεία εκτομή αναλόγως.Θα πρέπει να τονιστεί ότι δεν είναι αποδεκτή η υποκατάσταση της επανεπέμβασης με ακτινοθεραπεία διότι συνεχίζει να υπάρχει αυξημένος ο κίνδυνος τοπικής υποτροπής του καρκίνου όπως και γενίκευσης τησ νόσου.

Στην πρώτη περίπτωση η επέμβαση αφορά την αφαίρεση όλου του μαζικού αδένα με η χωρίς την αφαίρεση της θηλής αναλόγως κριτηρίων. Στην τροποποιημένη ριζική μαστεκτομή γίνεται επιπλέον και μασχαλιαίος λεμφαδενικός καθαρισμός.

Οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την απόρριψη της τοπικής ογκεκτομής σαν επέμβαση και της εφαρμογής της πιο εκτεταμένης ενκτομής, είναι αρκετοί και αφορούν το μέγεθος του όγκου, τον βαθμό κακοήθειας grade iii, την εκτεταμένη λεμφαγγειακή διήθηση, την θέση του όγκου και την διήθηση γύρω ανατομικών δομών, τον αριθμο των διηθημένων μασχαλιαίων λεμφαδένων, το ιστορικο προηγηθείσας χημειοθεραπείας η ακτινοθεραπείας στον ίδιο μαστό, ο φλεγμονώδης καρκίνος του μαστού, ιστορικό παλαιότερων επεμβάσεων, η ύπαρξη βαρέων αυτοάνοσων νοσημάτων απο δέρμα, καρδιά, πνεύμονες, κα.

Σε επιλεγμένες περιπτώσεις αναλόγως των παραπάνω κριτηρίων ή στην περίπτωση προληπτικής μαστεκτομής σε όσες παρουσιάζουν μετάλλαξη στα γονίδιά BRACA1, 2, μπορεί να εφαρμοστεί η Νipple sparing mastectomy. Ακολουθεί πρώτη φάση αποκατάστασης στο ίδιο χειρουργείο με τοποθέτηση προσωρινού διατατήρα όπισθεν του μείζωνος θωρακικού μυός, ενώ σε δεύτερο χρόνο με μια πολύ μικρή τομή γίνεται η τοποθέτηση οριστικού ενθέματος σιλικόνης.

Τα ενθέματα σιλικόνης θεωρούνται ασφαλή για τον οργανισμό με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα.

Σε αντίθεση με τις επεμβάσεις προ 20τιας, όπου ήταν ρουτίνα ο μασχαλιαίος λεμφαδενικος καθαρισμός στις επεμβάσεις μαστεκτομής, σήμερα με την δυνατότητα διενέργειας βιοψίας και ελέγχου του φρουρού λεμφαδένα, στις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να αποφευχθεί με αποτέλεσμα την αποφυγή της νοσηρότητας η οποία μπορεί να είναι σημαντική σε επεμβάσεις λεμφαδένων μασχάλης.(λεμφοίδημα άνω άκρου,χρόνιες νευραλγίες κα).

Επιπλέον με τα σύγχρονα δεδομένα ακόμα και μικροδιηθήσεις (με συγκεκριμένα κριτήρια) η μεμονομένα καρκινικά κύτταρα στον φρουρό λεμφαδένα, δεν θα πρέπει να οδηγήσουν σε έναν περιττό μασχαλιαίο λεμφαδενικό καθαρισμό. Με αυτό τον τρόπο έως και 70 έως 80% των επεμβάσεων μασχάλης μπορούν να αποφευχθούν, και να γίνει καθαρισμός στα επίπεδα 1, 2 μόνο επί θετικού διηθημένου φρουρού λεμφαδένα.

Περιλαμβάνει την χορήγηση ραδιοκολειδους tm 99 και μπλε χρωστικής πριν το χειρουργείο, ενώ γίνεται χρήση γ-probe διεγχειρητικά. Σε περίπτωση σοβαρής αλλεργίας στο ραδιοφάρμακο υπάρχει η σύγχρονη μέθοδος σήμανσης του φρουρού λεμφαδένα με παραμαγνητική ουσία. Σημαντικό πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι η σήμανση μπορεί να παραμείνει για πολλές ημέρες και επομένως στην περίπτωση ένδειξης επανεπέμβασης του μαστού με βάση την ιστολογική εξέταση,μπορει να ανιχνευθεί ο φρουρός και κατά την επέμβαση.

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να γίνει σωστή αξιολόγηση και εφαρμογή των κριτηρίων εφαρμογής των ανωτέρω μεθόδων.

Πρόκειται για συντηρητικές-περιορισμένες και λιγότερο ακρωτηριαστικές επεμβάσεις με αποτέλεσμα το καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα και την καλύτερη ψυχολογία της ασθενούς.

Στις επεμβάσεις αυτές γίνεται κατάλληλος προεγχειρητικός σχεδιασμός και με χρήση μικρότερων τομών στις κατάλληλες θέσεις που δεν φαίνονται εκτός στηθοδέσμου,και με κατάλληλη πλαστική εντός του μαστού, δύναται να καλυφθεί το έλλειμα της ογκολογικής εκτομής με άλλες δομές και κρημνούς χωρίς χρήση ενθέματος σιλικόνης, ενώ διατηρείται η θηλή και η θηλαία άλως.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή των μεθόδων αυτών, είναι η τήρηση των αρχών ογκολογικής χειρουργικής του καρκίνου του μαστού, οι οποίες αρχές και κανόνες καθορίζουν ποιες ασθενείς είναι κατάλληλες για τις μεθόδους αυτές και ποιές όχι (πχ.μεγεθος όγκου, απόσταση του όγκου από την θηλή και το θωρακικό τοίχωμα,ιστολογικά χαρακτηριστικά του καρκίνου,ιστορικό επανεπέμβασης και υποτροπής του καρκίνου,ιστορικό προηγηθείσας ακτινοβολίας και χημειοθεραπείας,κα.)

Είναι αυτονόητο ότι σε καμμία περίπτωση δεν πρέπει να εφαρμόζεται συντηρητική επέμβαση για αισθητικούς μόνον λόγους, εις βάρος των αρχών ογκολογικής χειρουργικής και του μέγιστου προσδόκιμου επιβίωσης της ασθενούς.

Στις περιπτώσεις που απατείται αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή, (π.χ. σε πολυεστιακό αμφοτερόπλευρο καρκίνο η σε κληρονομικό καρκίνο με θετικό γονιδιακό έλεγχο brca 1, 2 .κα) μπορεί να γινει αποκατάσταση των μαστων με ομοιόμορφα ενθέματα σιλικόνης. Συνήθως, αρχικά εικονα διαταηρα, τοποθετείται προσωρινός διατατήρας ιστών πισω απο τον μείζονα θωρακικο μυ και σε δεύτερο χρόνο γίνεται χρήση των οριστικών ενθεμάτων σιλικόνης. Η επέμβαση μπορει να γινει με διατήρηση της θηλής ή δημιουργεία νέας θηλής με πλαστική επέμβαση.

Σε πολλές περιπτώσεις η επέμβαση πραγματοποιείται σε συνδυασμό με γενικότερη αισθητική επανεπέμβαση με ανόρθωση, σμίκρυσνη ή μεγένθυση των μαστών αναλόγως.

Αποτελεί σπάνια επιπλοκή στα χέρια έμπειρου χειρουργού, είναι πιο συχνή σε άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα για καρδιολογικούς συνήθως λόγους. Μπορεί να συμβεί ώρες ή και μέρες μετά το χειρουργείο ενώ τις περισσότερες φορές αυτοπεριορίζεται.

Αναγνωρίζεται κλινικά μετεγχειρητικά ως υπαισθησία μασχάλης.

Σε περίπτωση χειρουργείων της μασχάλης κυρίως, αλλά και της βιοψίας φρουρού λεμφαδένα, είναι μία από τις κυριότερες επιπλοκές και ο χειρουργός πάντα λαμβάνει ιδιαίτερη μέριμνα ώστε να μην συμβεί. Αναγνωρίζεται κλινικά ως δυσμορφία της σύστοιχης ωμοπλάτης.

Μπορεί να συμβεί κατά τους χειρισμούς του λεμφαδενικού καθαρισμού στην περιοχή της μασχάλης. Αναγνωρίζεται κλινικά σαν δυσκολία απαγωγής του ώμου.

Αφορά διεγχειρητικά, ιδιαίτερα κρίσιμη επιπλοκή λόγω της επακόλουθης κατακλυσμιαίας αιμορραγίας. Ο Χειρουργός πάντα λαμβάνει μέριμνα για την προστασία και αποφυγή τραυματισμού αυτού του αγγείου.

Μπορεί να συμβεί διεγχειρητικά και αντιμετωπίζεται με σωλήνα θωρακικής παροχέτευσης.

Το λεμφοίδημα είναι η παθολογική διόγκωση του σύστοιχου άνω άκρου μετά το χειρουργείο του μαστού και της μασχάλης, μετά από συσσώρευση του λεμφικού υγρού ενω ενίοτε οδηγεί σε χρόνια φλεγμονή και ίνωση. Όταν λοιπόν διαταραχθεί η φυσιολογική αποχέτευση του λεμφικού δικτύου μπορεί να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες βλάβες.

Η επίπτωση του Λεμφοιδήματος στο άνω άκρο εξαρτάται από την έκταση της χειρουργικής επέμβασης, των αριθμό των λεμφαδένων, την ακτινοθεραπεία, την ηλικία και το βάρος της ασθενούς είναι μία από τις πιο συχνές επιπλοκές από το ριζικό λεμφαδενικό καθαρισμό της μασχαλιαίας χώρας σε γυναίκες που πάσχουν από καρκίνο μαστού Τα τελευταία χρόνια με την καθιέρωση της βιοψίας του Φρουρού Λεμφαδένα, αποφεύγονται οι περιττοί λεμφαδενικοί καθαρισμοί που παλιά γίνονταν σε όλες τις περιπτώσεις καρκίνου μαστού, οπότε έχει μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των περιπτώσεων που οδηγούν στην ανάπτυξη λεμφοιδήματος. Ένας ακόμα επιβαρυντικός παράγοντας είναι η ακτινοβολία του χειρουργημένου μαστού ή της μασχαλιαίας κοιλότητας, όταν αυτή είναι απαραίτητη, η και των υπερκλείδιων βόθρων, η οποία διαταράσσει τη διαδικασία ανάπτυξης παράπλευρου λεμφικού δικτύου ενώ προκαλεί ίνωση στους υπόλοιπους λεμφαδένες, με αποτέλεσμα την διαταραχή ροής της λέμφου. οι σύγχρονες μέθοδοι Ακτινοθεραπείας με σύγχρονο εξοπλισμό έχουν ελαττώσει σημαντικά αυτές τις επιπλοκές.

Στην περίπτωση ανάπτυξης λεμφοιδήματος μετά από μασχαλιαίο λεμφαδενικό καθαρισμό, η ασθενής αρχικά αναφέρει ένα ελαφρύ πρήξιμο στο άνω άκρο σε προχωρημένες καταστάσεις εμφανίζεται λεμφαγγειίτιδα, γίνεται δυσκίνητο και δυσκολεύεται, η σωστή λειτουργεία του.

Είναι ο πιο συνήθης τύπος καρκίνου σε αυτή την κατηγορία καρκινωμάτων έως 80%, χαρακτηρίζεται από εστίες νέκρωσης αιμορραγικής διήθησης η κυστικής εκφύλισης ενώ συχνά διηθεί το υπερκείμενο δέρμα η την περιτονία του μείζονος θωρακικού μυός. Ο βαθμός κακοήθειας τον ταξινομεί σε τρεις κατηγορίες,καλής,μέτριας και κακής διαφοροποίησης.

Εμφανίζεται σε νεότερες γυναίκες κάτω των 50 ετών, αποτελεί περίπου το 4%των καρκίνων του μαστού, ειναι μάζες μεγάλες συνήθως, μαλακές και σαφώς περιγεγραμμένες με αποτέλεσμα να μιμούνται καλοήθεις βλάβες του μαστού και να οδηγήσουν σε διαγνωστική σύγχυση.

Και αυτός ο ιστολογικός τύπος μπορεί να μιμηθεί καλοήθη χαρακτηριστικά,ειναι μάζες ωοειδείς ή λοβωτές. Έχει καλή πρόγνωση και χαμηλό ποσοστό λεμφαδενικών μεταστάσεων, εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας άνω των 60ετών.

Πρόκειται για σπάνιο νεόπλασμα που εμφανίζεται σε γυναίκες μέσης ηλικιας ενω έχει πολύ καλή πρόγνωση και μικρή πιθανότητα λεμφαδενικών μεταστάσεων.η παρουσία θετικού οικογενειακού ιστορικού είναι συχνή.

Η νόσος εκδηλώνεται με παρουσία εκζεματοειδούς βλάβης στην θηλή με σύνοδο ορώδες έκκριμα από την θηλή. Το δέρμα της θηλής προσβάλλεται από καρκινικά κύτταρα μέσω μετανάστευσης από εν τω βάθει καρκινώματα που μπορεί να είναι διηθητικά η μη διηθητικά. Μαστογραφικά παρατηρείται οίδημα η εισολκή της θηλής ενώ μπορεί να απεικονίζεται υποθηλαία διαταραχή της αρχιτεκτονικής.

Παρουσιάζεται κλινικά με την μορφή της οξείας μαστίτιδας με ερυθρότητα και οίδημα του μαστού και της θηλής, (εικόνα “φλοιού πορτοκαλιού” -peau d’orange). Η εικόνα αυτη οφείλεται στην εκτεταμένη λεμφαγγειακή διήθηση του δέρματος και του υποδορίου απο καρκινικά κύτταρα. Η οριστική διάγνωση γίνεται με ιστολογική επιβεβαίωση.

Αποτελεί τον συνηθέστερο παγκοσμίως τύπο στα μη διηθητικά νεοπλάσματα. Αναπτύσεται στα κύτταρα των γαλακτοφόρων πόρων, ενώ δεν διασπά την βασική μεμβράνη. Αυτή είναι και η κυριότερη διαφοροποίηση σε σχέση με το πορογενές διηθητικό. Η αντιμετώπιση είναι χειρουργική αναλόγως της εντόπισης και της πολυεστιακότητας της νόσου, ενώ επικουρικά μπορεί να προστεθεί ακτινοθεραπεία ή ορμονοθεραπεία με ταμοξιφένη.

Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος μαστού αποτελεί μία μορφή καρκίνου κατά την οποία εντοπίζονται αρνητικοί οι δύο ορμονικοί υποδοχείς (οιστρογόνων και προγεστερόνης), ενώ ταυτόχρονα στερούνται έκφρασης του υποδοχέα του γονιδίου cerbB2. Θεωρείται επιθετικός καρκίνος, ενώ η ορμονοθεραπεία δεν έχει εφαρμογή εξαιτίας της απουσίας των κατάλληλων ορμονικών υποδοχέων.

Αποτελεί το 10% περίπου των καρκινωμάτων του μαστού. Μπορεί να συνυπάρχει με πορογενές καρκίνωμα ενώ συχνά είναι πολυκεντρικός, με σύγχρονη ή μετάχρονη αμφοτερόπλευρη εντόπιση.

Αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού έως και 30%. Και αφορά και στους δυο μαστούς. Σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί τυχαίο ιστολογικό εύρημα και συστήνεται μόνον τακτική παρακολούθηση, ενώ χειρουργική θεραπεία γίνεται επί ύπαρξης μάζας, παθολογικές αποτιτανώσεις ή πλειόμορφο ιστολογικό τύπο.

Παρότι παλαιότερα θεωρήθηκε σαν ένδειξη προφυλακτικής αμφοτερόπλευρης μαστεκτομής, σήμερα δεν συνιστάται, παρά μόνον τακτική παρακολούθηση ή και λήψη προφυλακτικής ορμονοθεραπείας.

Η απόφαση για χορήγηση χημειοθεραπείας στον καρκίνο του μαστού πριν η μετά το χειρουργείο εξατομικεύεται πάντα και καθορίζεται από παράγοντες όπως το μέγεθος του όγκου, η ύπαρξη μεταστάσεων, η βιολογική συμπεριφορά του όγκου όπως αυτή καθορίζεται από τη ανοσοϊστοχημεία του κατά την αξιολόγηση των δεικτών όπως ER, PgR, cerb2 (HER2), η ηλικία της ασθενούς, η συνύπαρξη βαρέων παθολογικών νοσημάτων καρδιοπάθειες κτλ., ενώ στην απόφαση θα επηρεάσουν και τα αποτελέσματα τυχόν γονιδιακού ελέγχου.

Τα σχήματα αναλόγως μπορεί να περιλαμβάνουν χορήγηση ταξάνης, ανθρακυκλίνης ή κυκλοφωσφαμίδης σε διάφορους συνδυασμούς. Η χημειοθεραπεία μπορεί να παρουσιάσει σημαντικές παρενέργειες όπως, ναυτία, αναιμία, λευκοπενία, ερεθισμό των βλεννογόνων και ξηρότητα, γαστρεντερικές διαταραχές, καρδιοτοξικοτητα, αλωπεκία κα.

Θεωρείται απαραίτητη μετά από συντηρητικές ογκολογικές επεμβάσεις στο μαστό, ενώ μπορεί να προστεθεί και μετά από ολική μαστεκτομή αναλόγως των χαρακτηριστικών της ιστολογικής εξέτασης, και να αφορά ακτινοβόληση του θωρακικού τοιχώματος και των μασχαλιαίων ή υπερκλείδιων λεμφικών ομάδων.

Η διαδικασία πλέον αφορά την χρήση σύγχρονου γραμμικού επιταχυντή με πολύ μικρότερες επιπλοκές όπως ακτινική δερματίτιδα, λεμφοίδημα, καρδιοτοξικότητα κτλ. μεγάλη σημασία έχει η μελέτη και η οργάνωση εφαρμογής των πεδίων της ακτινοθεραπείας. Συνήθως διαρκεί περίπου 30-40 ημέρες τις καθημερινές ημέρες.

Θα πρέπει να συνυπολογιστούν οι συνυπάρχουσες παθήσεις κυρίως των πνευμόνων και της καρδιάς ή και συστηματικά ρευματικά νοσήματα πριν την εφαρμογή της ακτινοθεραπείας.

Συμπληρωματική ορμονοθεραπεία θα πρέπει να πάρουν όλες οι γυναίκες που έχουν όγκους με έκφραση ορμονικών υποδοχέων. Η ορμονοθεραπεία συνήθως χορηγείται με το πέρας της χημειοθεραπείας.

Στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες χορηγείται ταμοξιφένη για 5 έως 10 έτη και “χημική” ωοθηκεκτομή με ενέσεις (καταστολή του άξονα με ενέσιμο LHRH-ανάλογο) μερικές φορές το χρόνο.

Στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες χορηγούνται αναστολείς αρωματάσης για 5 έτη ή συνδυασμός αρχικά ταμοξιφένης και στην συνέχεια αναστολέων αρωματάσης για 2-3 έτη και ακολούθως αναστολείς αρωματάσης.

Δεν πρέπει να υποτιμηθεί το γεγονός, ότι οι σοβαρότερες (αν και σπάνιες) παρενέργειες χορήγησης της ταμοξιφένης, είναι ότι συνοδεύεται από σημαντική αύξηση του καρκίνου του ενδομητρίου, και τα θρομβοεμβολικά επεισόδια, ενώ οι αναστολείς αρωματάσης, έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες όπως η οστεοπόρωση, οι αρθραλγίες και η υπερλιπιδαιμία, εξάψεις κα.
Συνεπώς, θα πρέπει να λαμβάνουμε ανάλογα θεραπευτικά και ανακουφιστικά μέτρα.

Πρόκειται για σύγχρονη θεραπεία και αφορά την χορήγηση του μονοκλωνικού αντισώματος trastuzumab (herceptin) στις περιπτώσεις γυναικών με καρκίνο του μαστού που παρουσιάζουν υπερέκφραση του γονιδίου cerb2(HER2) το οποίο αφορά σε ένα σημαντικό ποσοστό έως και 20%.

Η θεραπεία χορηγείται συνδυαζόμενα με την χημειοθεραπεία μπορεί να δοθεί παράλληλα με τις ταξάνες αλλά όχι με την ανθρακυκλίνη λόγω αυξημένης καρδιοτοξικότητας.